به گزارش خبرنگار تئاتر خبرگزاری فارس، نظر تحلیلی درباره هنرمندان برجسته هر دوره، مستلزم گذشت زمان دست کم به طول یک سده است با این وجود جهش استعددهای ایرانی پس از رفع دشواری های دولتی، در زمینه هنرهای نمایشی به حدی بارز و همه جانبه است که می بایست درباره خیلی از آنان کتاب هایی جداگانه به وسیله پژوهشگران متخصص تحریر شود.
عبودیت هنر و هنرمند در دوره 15 ساله هنر دولتی، تنها میتوانست برای رژیم، جنبه عینی داشته باشد و به محض واژگون شدن رژیم پهلوی و رسیدن هوای تازه، شاهد بودیم که چگونه شکوفا جلوه گر شد. ایجاد سد و مانع ممکن است به ظاهر، برقرار کننده نظمی زیبا و خودگول زن در زمینه هنر هم باشد اما واقعیت در هر حال رشد جبری خود را پی می گیرد و در زمان فرارس اثراتش را هویدا می سازد.
علم موجب تسریع شکوفایی استعددها در هر اقلیمی است . نمونه بارز چنین واقعیتی را عالم تئاتر ایران یکساله به چشم دید و با تمام وجود احساس کرد . سد کردن راه آناهیتا ـ به منزله اخذ وسیله سریع پیشرفت، از استعدادهای این ملک است. سیستم به مثابه با ارزش ترین تجربیات بشری، در زمینه هنر، وسیله ای سریع در کار پیشرفت و شکوفایی هنرمند است.
افراد با استعداد و کار درست ، با زحمات مستمر و تباهی عمر، بالاخره کم و بیش، راه کار را پیدا خواهند کرد. همانطور که استعدادهای پرتلاش ایرانی پیدا کردند و شاهد مقصود را در آغوش کشیدند و ما در این جا با ارائه نمونه چند نسل از چند مبدأ ، مرکز، راه و یا مکتب متفاوت که به نقطه واحد خلاقیت رسیده اند در گزارش های متفاوتی بدان ها خواهیم پرداخت.
شماره اول این معرفی پیشکسوتان در عرصه تئاتر را با زنده یاد عزت الله انتظامی آغاز کردیم ، شماره دوم به جمشید مشایخی رسیدیم و در شماره سوم نیز به جمشید جهان زاده می پردازیم:
جمشید جهانزاده سومین هنرمند منتخب از نسل جوان هنری آن دوران بود. جهان زاده در فروردین ماه سال 1330 در شهرستان گچساران متولد شد و پس از پایان دوران سربازی، دانشکده هنرهای دراماتیک را به استادی رکن الدین خسروی با پایان نامه بازیگری و کارگردانی به اتمام رساند.
جهان زاده زودتر از حد انتظار در کسوت بازیگری پرحرارت و نرم، واقع گرا و تا حد ممتاز رومانتیک و پرکار، با ایفای نقش هایی نظیر دکتر استوکمان در نمایشنامه دشمن مردم اثر هنریک ایبسن، کارگردانی دون کارلوس نوشته شیللر و تحریر آژانس ونوس ، استعداد چند بعدی از خود نمایان ساخته است.
وی به عنوان بازیگر از جمله در آثار زیر شرکت کرده است:
تیاله اثر رحیمی، جشن سالگرد از چخوف، ژاندارک از برشت، سانتاکروز از ماکس فریش، بازپرس وارد می شود از پریستلی و مونتسرا از امانوئول روبلس، بوسمن ولنا از فوکارد، استثنا و قاعده از برشت، تولد از آرمان گاتی، زوال از حمید نعمت الله، اتللو از شکسپیر، پرنده سبز، معدنچی از جوکوری، عروسک و دلقک ها از محمد رحمانیان، آژانس ونوی از کاژاران و بازید، شب سیب زمینی از کاژاران و بازید و مبارزین کازبا .
جهانزاده دیپلم مدیریت تولید فیلم از مدیریت صنعتی و مدرک کارشناسی بازیگری کارگردانی از دانشگاه هنر؛ در سال 1357 و فوق لیسانس رشته پژوهش هنر از دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد دارد.
نمایش هایی چون «نوعی» را در سال 68 در تالار چهارسوی تئاتر شهر کارگردانی و نویسندگی و بازیگری کرده است همچنین سایر نمایش هایی که هم کارگردانی و هم نویسندگی و بازیگری کرده نیز شامل «شب سیب زمینی» سال 69 در تالار وحدت، «شیطان در زیرزمین» در تالار چهارسو تئاتر شهر سال 72، «نادر شاه آکتور تئاتر» در سال 77 در تالار سنگلج، و بازی در «بو ولنا» به کارگردانی رجب محمدینی در سال 58 در تالار مولوی و نمایش «تولد» به کارگردانی رکن الدین خسروی در سال 62 در میدان آزادی تهران بازی کرده است.
وی در سال های 76 و 77 در دانشگاه سوره تهران تدریس مدیریت تولید فیلم و در سال های 61 تا 64 نیز بازیگری تدریس می کرده است.
همسر جهان زاده، فرزانه نشاط خواه است که سالیان سال است با هم زندگی مشترک دارند . فرزانه نشاط خواه هم رشته نمایشنامه نویسی از دانشکده دراماتیک تحصیل کرده و این زوج در زمان تحصیل با هم آشنا شده و ازدواج کردند. آنها از سال ۱۳۵۳ با یکدیگر آشنا شدند و سال ۱۳۵۹ با هم ازدواج کردند.
واقع گرایی، خونگرمی، صداقت از ویژگی های این زوج است. جهانزاده در فیلم و سریال های زیادی هم بازی کرده است منتها در سال های اخیر در عرصه تئاتر زیاد دیده نشده و فعال نبوده است. از کارهای این هنرمند می‌توان به بازی در فیلم‌های «ارابه مرگ» (۱۳۷۵)، «آشوبگران» (۱۳۷۷)، «خاک و آتش» (۱۳۸۹)، «یوسف هور» (۱۳۹۱) و «تابو» (۱۳۹۱) اشاره کرد.
جمشید جهانزاده در جایی درباره نقد از وضعیت تئاتر در دهه نود می گوید: «در سال های پس از انقلاب در ایران، تئاترها بیشتر به صورت جشنواره ای در شهرستان ها خود را نشان می دادند و برگزاری چنین جشنواره هایی این حسن را دارد که تعدادی از بچه های شهر کوچکی مثل نطنز نیز فعال می شوند و جوانان و هنرمندان عرصه نمایش فرصتی پیدا می کنند که کار کنند. هر شهری باید سیستم مالی، اقتصادی، اجرایی و امکانات سخت افزاری و نرم افزاری به صورت مجزا برای خودش داشته باشد و در صورت وجود چنین هدف و چشم اندازی، شعار تئاتر برای همه محقق خواهد شد.
به نظر من تئاتر تهران و تئاتر شهرستان باید هر کدام مسیر تقویت و بهبود خود را طی کنند، وضعیت تئاتر در شهرستان ها قائم به افراد است؛ یعنی اشخاص علاقمند و دلسوزی هستند که با در اختیار گرفتن امکانات صحنه ای شهرستان و بودجه، تئاتر آن منطقه را فعال می کنند. در کشور ما سیستم مشخصی وجود ندارد بلکه افراد فعال هستند؛ اگر در شهری، فردی قوی و دلسوز و علاقمند به هنرهای نمایشی باشد، تئاتر آنجا هم می‌تواند راه بیفتد؛ همچنان‌که در نطنز چند فرد مسئول دیدم که به تئاتر علاقمند بودند و امکان حمایت مالی داشتند و همین امر باعث شده بود در آن شهر کوچک، جشنواره‌ای به چنین وسعتی برگزار شود.
بنابراین برای تئاتر شهرستان ها لازم است که سرمایه گذاری های کلان تری شود و تئاتر شهرستان در چشم انداز مدیران فرهنگی و هنری کل کشور قرار گیرد؛ باید یک پروسه برای کل سیستم تئاتر کشور برنامه ریزی شود ولی از آنجا که در حال حاضر، چنین سیاستی حاکم نیست، هر شهر با توان خودش حرکت می کند.»
وی در مصاحبه دیگری نیز در جایی درباره وضعیت سینما، تئاتر و تلویزیون می گوید: « شغل ما تنها سینما، تلویزیون و تئاتر است، درآمد ما به کارمان بستگی دارد و این که مثلا کارگردان می گوید فلان بازیگر را می خواهم، در این مواقع دستمان بازتر است و می توانیم دستمزدی که حقمان است را مطالبه کنیم، حقوق ثابتی نداریم و با تهیه کننده یا کارگردان به توافق می رسیم. من خودم مستاجر هستم و بقیه را نمی دانم، ممکن است برای یک فیلم یک قرارداد خوب ببندیم، آن وقت همه می گویند که دستمزمان زیاد است اما به این فکر نمی کنند که ممکن است 2 سال بیکار باشیم.»
جهانزاده دارای یک فرزند پسر به نام نوید است. وی درباره فعالیت متفاوت او و علاقه اش در جایی می گوید: « آن زمان ها یادم می آید شرکت نفت فیلم هایی نشان می داد که کمتر کسی می دید و من هم پای آنها می نشستم. بعدها متوجه شدم که می شود این علاقه را از طریق دانشکده هنر دنبال کرد. بیشتر از هدف، علاقه داشتم و شاید خود این علاقه هدف بود. فکر می کردیم که برای این کار باید زیاد ببینیم و بخوانیم اما نسل جدید کمتر این گونه فکر می کنند. شاید به این خاطر که وسایل ارتباط جمعی زیادی در اختیارشان هست و خود به خود آگاهی به آنها داده می شود. آن زمان ما باید اطلاعات را به دست می آوردیم.ما نوید را آزاد گذاشتیم که هر تصمیمی خودش می خواهد بگیرد.»
جمشید جهانزاده سه سال پیش نیز در نمایش موزیکال خسیس به کارگردانی مریم کاظمی ایفای نقش کرد. وی پس از سال ها دوری از صحنه ها با زنده یاد محب اهری همبازی شد و در این صحنه درخشید. این نمایش در پردیس تئاتر تهران و سالن اصلی تئاتر شهر اجرا شد و اقبال خوبی هم کسب کرد و در جشنواره تئاتر فجر نیز حضور پیدا کرد. وی در این باره می گوید: «در این اثر نقش آنسلم را بازی کردم که یکی از شخصیت های جدی نمایش است و جذابیت های خاص خود را دارد و در تقابل با دیگر شخصیت های نمایش لحظات طنزی را رقم می زند. به نظر من همه نقش ها با هم تفاوت دارند هر چند به هم شبیه باشند؛ و این به تیز هوشی بازیگر بستگی دارد که چقدر بتواند دریافتن این تفاوت ها و پرداختن به آنها درست عمل کند.»
نمایش «خسیس» نوشته ژان بابتیست مولیر و با ترجمه مریم کاظمی که در فضایی موزیکال طراحی شد توانست نظر مخاطبان تئاتر موزیکال را به خود جلب کند و حتی تا پس از درگذشت زنده یاد محب اهری باز هم به صحنه ها بازگردد.
جهانزاده همراه مجید مظفری، بیشترین حضور را در فیلم‌های دریایی محمد بزرگ‌نیا همچون کشتی آنجلیکا، جنگ نفتکش‌ها و طوفان دارد که خودش پیشتاز کارگردانی در این زمینه است. وی در جایی درباره حضور در این فیلم ها می گوید: « برای هر فیلم، چهل تا پنجاه روز را در کشتی بودیم. بیرون را که نگاه می‌کردیم، همه طرفمان آب بود. فوقش روی عرشه می‌آمدیم تا قدمی بزنیم. اما چون من به این نوع زندگی عادت داشتم و جنوبی بودم، مشکلی برایم پیش نمی‌آمد. در حالی‌که بعضی از افراد گروه همان روز‌های اول دریازده می‌شدند و حالشان بد می‌شد.»
جمشید جهانزاده خود را یک انسان خوش شانس می داند که در جاهایی اتفاق هایی برایش افتاده که او نامش را شانس می گذارد. جمشید جهانزاده یک انسان واقع گرا، صمیمی و خون گرم و با صداقت است که امیدواریم او را باز هم روی صحنه های تئاتر ببینیم.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
